Een bijzonder vliegtuig! Niet alleen het eerste echte stuntvliegtuig dat door Frits Koolhoven werd ontworpen, maar ook een vliegtuig met een vrij onbekende (Franse) levensloop. Het doek van het richtingsroer van deze bijzondere machine werd in 2014 op een Franse veiling te koop aangeboden.
De F.K.45 werd in 1931 besteld door de Franse testpiloot René Paulhan, invlieger van de Franse Nieuport-Delage vliegtuigen. Hij wil met het vliegtuig alle mogelijke kunstvluchten kunnen maken en mede daarom ontwikkelt Koolhoven een lichtgewicht type. Het wordt tegelijkertijd met de F.K.44 in aanbouw genomen, wat in essentie een aangepaste F.K.43 is. De F.K.45 werd echter een tweedekker, die werd gebouwd voor een 10-voudige belasting(!). Als krachtbron werd gekozen voor een “inverted” Cirrus Hermes IIB.
Medio augustus 1931 wordt de F.K.45 ingevlogen door fabrieksvlieger Hein Schmidt Crans. Hoewel fabrieksvlieger niet helemaal juist is, aangezien Crans alleen wordt ingehuurd op het moment dat er nieuwe vliegtuigen moeten worden beproefd. Hij demonstreert op 20 september 1931 de F.K.45 op Waalhaven voor een groot publiek, nadat het weer te onstuimig was gebleken voor de geplande parachute demonstraties. Na het aanbrengen van verschillende modificaties beginnen in december 1931 de proeven door de RSL, waarna de F.K.45 wordt voorzien van een Bewijs van Luchtwaardigheid en het op 17 februari 1932 als PH-AIF wordt ingeschreven in het Nederlands luchtvaartuig register.
Op 9 maart arriveert Réne Paulhan op Waalhaven om zijn nieuwe vliegtuig in ontvangst te nemen. Ook Polygoon is aanwezig voor filmopnames en de nodige (pers)foto’s. Pas op 6 maart 1934 wordt de Nederlandse registratie doorgehaald. De oorzaak hiervan ligt in de toelatingseisen van de Franse luchtvaartautoriteiten voor de F.K.45. Omdat Paulhan de Franse nationaliteit heeft, moet hij ontheffing aanvragen bij de Nederlandse luchtvaartautoriteiten. Het is namelijk tegen de voorschriften dat een buitenlander eigenaar is van een vliegtuig met Nederlandse registratie. Paulhan krijgt tot 1 mei 1934 ontheffing om inschrijving in het Frans luchtvaartuigregister te regelen.
In de tussentijd heeft Paulhan zijn Koolhoven wel meegenomen naar Frankrijk; in maart 1932 bijvoorbeeld zou hij demonstreren op Le Bourget, maar meldt zich op het laatste moment af. Hij is op dat moment te Villacoublay, het vliegveld waar de Franse luchtmacht nieuwe vliegtuigen test. Medio augustus/september 1932 werd de PH-AIF (in Frankrijk) beschadigd, maar het is niets bekend over de aanleiding hiervan.
Foto 1: een fraaie opname van de F.K.45 met Nederlandse registratie PH-AIF. Echter niet gemaakt in Nederland! Op de achtergrond lijkt een Frans vliegtuig zichtbaar (Breguet?) met civiele registratie, terwijl de omgeving lijkt op een (Frans) kustgebied… (JMGrisnich)
Door de Nederlandse pers werd in februari 1933 gemeld dat “de Fransche vlieger Paulhan met zijn gereviseerd Koolhoven vliegtuig is vertrokken naar Parijs“, waarschijnlijk na reparatie van de schade van het ongeval in september 1932. In Frankrijk woont hij met zijn F.K.45 verschillende vliegshows bij. In 1936 verkoopt hij zijn F.K.45, waarna het nog een aantal Franse eigenaren heeft. Het spoor loopt dood in augustus 1938, wanneer het vliegtuig wordt geïnspecteerd door Bureau Veritas voor controle van luchtwaardigheid. Het heeft dan 50 uur gevlogen, wat voor een particulier stuntvliegtuig niet ongebruikelijk is.
Foto 2: het canvast van het richtingsroer van de F.K.45 van René Paulhan. Het werd aangeboden op een veiling in april 2015 van C&T Auctioneers.
Levensloop van de F.K.45:
17.02.32 ingeschreven op naam van A.J.L. Hoevels, te Waalhaven (Rotterdam) als PH-AIF
00.09.32 schade opgelopen in Frankrijk
00.02.33 vertrek Paulhan van Waalhaven naar Parijs
24.04.34 ingeschreven als F-AMXT op naam van Rene Paulhan, Parijs
20.07.36 verkocht aan A. Fremont, Neuilly-sur-Seine.
00.03.38 verkocht aan Fernand Malinvaud, Limoges.
00.05.38 verkocht aan Andre Bailly, Paris/Buc.
